معاونت درمان

دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی جهرم

اقتصاد سلامت :

بیشتر کشورها در ۳۰ سال گذشته رشد سریعی را در هزینه های مراقبت های سلامتی خود تجربه کرده اندامروزه یکی از وظایف اساسی دولتها در تمامی کشورها، تامین و ارائه خدمات سلامت مورد نیاز مردم می باشدبا توجه به رشد فزاینده فن آوریها، تغییر شیوه ی زندگی و متحول شدن انتظارات مردم از نظام سلامت، هزینه های نظام سلامت به صورت روزافزون در حال افزایش است و منابع موجود در نظام سلامت پاسخگوی تمام نیازها نمی باشد از این رو مدیران و برنامه ریزان نظام سلامت در هر کشور باید با تکیه بر روشهای علمی، برای استفاده بهینه از منابع موجود در راستای تامین سلامت مردم جامعه ی خود تلاش نمایند. به همین دلیل نیز اقتصاد سلامت به عنوان یک رشته تخصصی از علم اقتصاد مورد توجه اقتصاددانان و پزشکان قرارگرفته استعلم اقتصاد سلامت به مطالعه چگونگی تخصیص منابع به بخش بهداشت و درمان و همچنین تخصیص منابع در درون بخش مزبور اطلاق می شودکه با تکیه بر روشهای علمی تخصیص منابع، ارتقاء بهره وری، برقراری عدالت، مدیریت اطلاعات و ارزیابی اقتصادی می تواند کمک شایانی به مدیران و سیاستگزاران بخش سلامت در دستیابی به اهداف متعالی تامین سلامت مردم جامعه بنمایند.

اقتصاد سلامت ، چارچوبی تحلیلی برای درک و توصیف شرایط موجود دربخش سلامت و تحولات آن را در طی زمان براساس رویکرد بین رشته ای فراهم کرده و اطلاعات لازم برای اصلاحات دراین بخش را پایه ریزی می کند . تجزیه و تحلیل اقتصادی بخش سلامت را همچنین می توان به دو شاخه خرد و کلان تقسیم بندی نمود . براساس این تقسیم بندی رایج اقتصادی درشاخه خرد واحدهای تولیدی و خدماتی به طور منفرد مورد بررسی قرارمی گیرند ) مثل بیمارستان ، مرکز بهداشت یا مطب پزشک(، اقتصاد خرد کارایی و قدرت عمل نیروی انسانی و سرمایه را همراه با مسایل هزینه ها ، قیمت، مطلوبیت و سطح عملیات می سنجد البته اطلاعات حاصل از شاخه خرد اقتصاد سلامت، مبنای محاسبات هزینه های عمومی در برنامه ریزی کل بخش بهداشت و درمان قرار می گیرددر شاخه ی کلان ابتدا فعالیت تک تک واحدها به صورت کلی و دریک مجموعه بررسی می شود و سپس سهم کل منابع به کاررفته درخدمات بهداشتی درمانی را با مبالغی که با سایر فعالیتهای اقتصادی تخصیص یافته مقایسه می شود .

توجه به بهداشت و درمان و سرمایه گذاری در این زمینه باعث افزایش بهره وری نیروی کار و افزایش تولید می شود، تخصیص منابع کافی و به کارگیری مطلوب منابع در این بخش از اهمیت به سزایی برخوردار استامروزه سازمانهای بین المللی که برای سلامت کلیه کشورها فعالیت می کنند )همچون سازمان بهداشت جهانی و بانک جهانی ( معتقدند آنچه که بیشتر از همه سلامت کشورهای در حال توسعه را تهدید می کند، اشکالاتی است که در مدیریت منابع وجود دارد تا کمبود بودجه های بهداشتی و درمانی. یکی از مسائل مورد توجه در اغلب کشورهای در حال توسعه، بهره وری منابع بخش سلامت است، زیرا بیش از ۵ درصد تولید ناخالص داخلی و ۵ تا ۳ درصد هزینه های دولت به این بخش اختصاص یافته ا ستوقتی مسائل مربوط به تامین سرمایه و نیروی انسانی با عدم بهره برداری کامل از وسایل و تجهیزات موجود که ناشی از روش کار و سنت های اداری است توام گردد میزان کارائی یا بهره وری تقلیل یافته و نوعی اتلاف سرمایه و نیروی انسانی را در عین کمبود مطرح می سازد.

در دهه اخیر با توجه به هزینه های بالای خدمات پزشکی ناشی از توسعه و تکامل تکنولوژی پزشکی و نیز مشکلاتی که از نظر تامین مالی این هزینه ها برای اغلب دولتها فراهم بوده است، سیاستگذاران و دولتمردان پذیرفته اند که بهداشت و درمان یک مسئله ی اجتماعی صرف نبوده و باید از جنبه های اقتصادی نیز مورد توجه و بررسی قرار گیردبه دنبال این بحث ها ، لزوم توجه بیشتر به مطالعات اقتصاد سلامت در دانشگاهها و کاربرد تئوری های اقتصادی در زمینه بهداشت و درمان احساس و مورد تاکید واقع شده است.

علم اقتصاد سلامت به مطالعه چگونگی تخصیص منابع به بخش بهداشت و درمان و همچنین تخصیص منابع در درون بخش مزبور اطلاق می شود.